Przedszkole im. Przyjaciół Bajek w Wojkowicach
42-580 Wojkowice
ul. Jana III Sobieskiego 249
tel. 327694589
przedszkole@wojkowice.pl
-
Kalendarium
Piątek, 2024-03-29
Imieniny: Marka, Wiktoryny
-
Statystyki
- Odwiedziny: 334558
- Do końca roku: 277 dni
- Do wakacji: 84 dni
Jak uczyć dzieci bezpiecznych zachowań?
Największym zmartwieniem rodziców jest zapewnienie dziecku dobrych
warunków życia, a więc zadbanie o prawidłowy rozwój, opieka zdrowotna,
wykształcenie dziecka. Ale najważniejszą sprawą, ważniejszą od wyboru szkoły,
czy innych spraw jest zapewnienie dziecku bezpieczeństwa. Wydaje nam się, że
kiedy my byliśmy dziećmi żyło się o wiele bezpieczniej. Nie było tylu przestępstw,
nie zabijano i nie porywano dla okupu dzieci, nie było wykorzystywania
seksualnego, ani znęcania się nad nimi. Pamiętam ze swego dzieciństwa jak latem
bawiłam się z rówieśnikami na podwórku aż do zmroku i nigdy nikomu z moich
przyjaciół nic złego się nie przytrafiło. Wiemy jednak wszyscy, że dawniej
zdarzały się te wszystkie okropne rzeczy tak samo jak dzisiaj.
Wszyscy doskonale wiemy, że dzieci narażone są na wiele niebezpieczeństw,
przed którymi nie potrafią się obronić. Rodziców zwłaszcza młodszych dzieci
przeraża myśl, że mogliby choć na chwilę spuścić swoją pociechę z oczu. Rodzice
starszych dzieci nie mają wyjścia, ich dzieci chcą być samodzielne ale umierają za
każdym razem gdy nastolatek spóźnia się do domu.
Co można zrobić, aby bezpiecznie wychować dziecko?
Są dwa wyjścia:
l. Można trzymać dziecko pod kloszem
Jednym ze sposobów chronienia dziecka jest nie spuszczanie go z oczu. Jest to
konieczne tylko wobec małych dzieci lub w wyjątkowej sytuacji np. choroby
dziecka czy kalectwa.
Są jednak dzieci, którym należy współczuć, że nigdy nie miały okazji nauczyć się
samodzielności nieustannie kontrolowane przez nad opiekuńcze matki czy ojców.
Musimy zapanować nad swoim lękiem, przecież nie będziemy z dziećmi całą dobę.
Dzieci muszą się nauczyć samodzielności, pewności siebie, jaką daje tylko
znajomość życia.
2. Można uczyć dziecko, jak ma sobie radzić w trudnych sytuacjach
Dziecko w wieku przedszkolnym w ogóle nie powinno zostawać bez opieki
dorosłych, ale im wcześniej zaczniemy uczyć dziecko radzenia sobie w sytuacjach
zagrożenia tym lepiej. Oczywiście życzę wszystkim dzieciom aby nigdy nie
musiały skorzystać ze swoich umiejętności w tej dziedzinie. Musimy jednak
nauczyć je życia we współczesnym świecie i pokazać sposoby radzenia sobie,
kiedy ktoś chce je skrzywdzić.
Nie wystarczy mówić dziecku, co i jak należy robić, lecz ćwiczyć tak długo aż
nabierze wprawy. Trening można uznać za zakończony dopiero wówczas, gdy
uznamy, że dziecko naprawdę potrafi wrzasnąć na kogoś, kto chce mu zrobić
krzywdę.
Zanim przystąpimy do nauki konkretnych zachowań należy przybliżyć dziecku
temat bezpieczeństwa mówiąc, że to nic innego jak dbanie o siebie. Najważniejszą
sprawą, od której zaczniemy, to przekonanie dziecka, że powinno mówić nam o
wszystkim co mu się przydarzyło. Dziecko musi wiedzieć, że ma w rodzicach
sprzymierzeńca. Musi wiedzieć, że istnieją sposoby unikania niebezpieczeństwa i
koniecznie trzeba informować rodziców o wszystkich sytuacjach, w których czuło
się zagrożone.
Od czego zacząć rozmowę z dzieckiem?
* Rozmowa o prawie do bezpieczeństwa
Wytłumacz dziecku, że każdy człowiek ma prawa, których nikt nie może go
pozbawić. Zapytaj dziecko w jakich sytuacjach czuje się bezpiecznie. Następnie
wytłumacz dziecku, że czasami jedni ludzie usiłują innym zabrać ich prawa, w tym
także prawo do bezpieczeństwa. Należy wyraźnie powiedzieć dziecku, że w takich
przypadkach musi protestować i szukać pomocy u innych i że rodzice będą zawsze
po jego strome.
* Rozmowa o złym i dobrym dotykaniu
Zacznij rozmowę od wyjaśnienia różnic między dotykaniem bezpiecznym i tym,
które takie nie jest. Wytłumacz dziecku, że jeśli nie chce, żeby go dotykano czy
całowano ma prawo głośno to powiedzieć, nawet wtedy, gdy kocha osobę, która
chce to zrobić. Są dzieci, które nie lubią całowania przez niektóre ciocie, czy
dziadków choć ich samych lubią. Nie należy zmuszać dzieci do takich zachowań,
w ten sposób uczą się swoich praw i będą mogły o nie zawalczyć w chwili
zagrożenia.
* Naucz dziecko, jak może mówić „ nie"
Nie ucz dziecka bezwzględnego posłuszeństwa wobec wszystkich dorosłych.
Powiedz mu raczej, że kiedy czuje się zagrożone ma prawo powiedzieć „ nie"
każdemu dorosłemu. Wiele dzieci nie potrafi sprzeciwić się dorosłym, dlatego też
należy przećwiczyć z nimi stanowczą odmowę.
Powiedz dziecku, że w żadnym przypadku nie musi się tłumaczyć, dlaczego nie
chce z kimś rozmawiać. Ważne aby nauka stanowczego odmawiania odbywała się
w miejscu, w którym dziecko czuje się bezpiecznie. Ćwiczenia sprawią, że gdy
dziecko znajdzie się w niebezpieczeństwie, bez zastanowienia, niejako
automatycznie powie „nie". Odmowa zachowania tajemnicy, rozróżnianie między
złym i dobrym dotykaniem oraz umiejętność mówienia „nie" to bardzo skuteczne
środki obrony przed nie agresywnym i znanym dziecku dorosłym.
* Rozmawiaj z dzieckiem na temat jego ciała
Wytłumacz dziecku, że ciało jest jego wyłączną własnością i że nikt nie ma prawa
go dotykać w sposób, który jest dla niego nieprzyjemny lub wprawia go w
zakłopotanie.
* Powiedz dziecku o groźnych i niegroźnych tajemnicach
Wytłumacz dziecku, że niegroźną tajemnicą jest przygotowanie np. upominku
niespodzianki dla siostry z okazji urodzin.
Osobnicy napastujący dzieci bardzo często bazują na dziecięcej potrzebie
dochowania tajemnicy. Należy wytłumaczyć dziecku, że nikt nie ma prawa
wymagać od niego dochowania tajemnicy, która ma jakikolwiek związek z
dotykaniem jego ciała. Powiedz dziecku, że jeżeli ktokolwiek będzie dotykał jego
ciała, a potem żądał dochowania tajemnicy, koniecznie powinno jak najprędzej
powiedzieć o tym mamie lub tacie lub innej osobie, do której dziecko ma zaufanie.
* Zachęcaj dziecko do mówienia
Dziecko musi mieć poczucie, że cokolwiek się nie stanie ma oparcie w swoich
rodzicach. Musi mieć pewność, że zawsze będzie wysłuchane i zrozumiane przez
najbliższych, że niezależnie od okoliczności zawsze będziesz po jego stronie.
* Nie dziel ludzi na dobrych i złych
Ludzie krzywdzący dzieci najczęściej wcale nie wyglądają na złych, są mili
uśmiechnięci, często ładnie ubrani wzbudzają zaufanie. Zamiast mówić
dzieciom, żeby uważali na złych ludzi, lepiej nauczyć je oznak grożącego
niebezpieczeństwa.
Koniecznie trzeba przekonać dziecko, że powinno uciekać, jeśli ktokolwiek
próbuje zrobić coś co przeraża, czy zawstydza. Powiedz dziecku, że jeśli ktoś
podchodzi do niego i chce rozmawiać, kiedy jest samo, powinno udać, że nic nie
słyszy i odejść bez słowa.
* Wierz swojemu dziecku
Musisz stworzyć dziecku poczucie bezpieczeństwa, poczucie pewności, że
zawsze zostanie wysłuchane i że dorośli mu uwierzą. W takiej atmosferze będzie
miało odwagę powiedzieć o wszystkich swoich obawach i łatwiej uniknie
niebezpiecznych sytuacji.
* Pobaw się z dzieckiem w „co by było gdyby"
Przećwicz z dzieckiem różne sytuacje np. co byś zrobił gdy ktoś zapuka do
drzwi, a mnie nie będzie wtedy w domu? Lub co zrobisz gdy zgubisz się w
sklepie? Pamiętajmy o tym aby jak najwcześniej nauczyć dziecko jak się nazywa i
gdzie mieszka.
* Pozwól dziecku na łamanie zasad
Dziecko, które znalazło się w trudnej sytuacji może napytać sobie biedy tylko
dlatego, że ograniczają je obowiązujące w życiu zasady postępowania. Ucząc
dziecko zasad bezpieczeństwa, musimy mu powiedzieć że każda reguła ma
wyjątki. Najważniejsze jest przekonanie dziecka, że kiedy grozi mu
niebezpieczeństwo, wolno mu użyć wszelkich sposobów ( nawet tych naj suro wiej
zabronionych w normalnych warunkach ), byleby tylko nic złego mu się nie stało.
Używając języka odpowiedniego do wieku dziecka, powiedz mu, że mogą mu się
zdarzyć takie sytuacje, kiedy powinno odmówić komuś, kogo kocha, krzyczeć,
uciekać, gryźć, kopać, kłamać czy nawet zbić szybę. Powiedz, że w obliczu
niebezpieczeństwa pozwalasz mu łamać wszelkie zasady, że zawsze będziesz po
jego stronie i że nigdy go za to nie skrzyczysz.
CO JESZCZE MOŻESZ ZROBIĆ UCZĄC DZIECKO BEZPIECZNYCH
ZACHOWAŃ?
• Dziecko musi wiedzieć jak się nazywa i gdzie mieszka.
• Powinno wiedzieć, że kiedy odbiera telefon nie powinno mówić gdzie
mieszka ani jak się nazywa
• Poćwicz z dzieckiem wzywanie pomocy przez telefon.
• Nie wypisuj nazwiska dziecka na zewnętrznych częściach jego odzieży ani
na książkach.
• Uważaj na negatywne reakcje dziecka wobec różnych osób.
• Ustal z dzieckiem listę osób, do których ma zaufanie.
• Naucz dziecko, aby nigdy nie otwierało nikomu drzwi kiedy jest samo w
domu.
• Przytulaj i całuj swoje dziecko przy każdej okazji.
Choć porwania i morderstwa dzieci zdarzają się rzadko, to musimy o nich
pamiętać, by pomóc naszym dzieciom uniknąć strasznego losu. Dziecko musi
umieć w sytuacjach zagrożenia uciekać, kopać, gryźć i wrzeszczeć w niebogłosy.
Bibliografia:
l. Jak dbać o bezpieczeństwo dziecka.
Praktyczne rady dla rodziców.
Michele Elliott. Książka i Wiedza. Warszawa 1997.
Lucyna Prokop-Dudek